FTP چیست و چه کاربردی دارد – آشنایی با انواع FTP

خانه » مقالات » FTP چیست و چه کاربردی دارد – آشنایی با انواع FTP

FTP چیست، با شنیدن و مشاهده کلمه FTP شاید برای شما نیز سوال باشد که ماهیت و کارایی این کلمه چیست؟ آیا تمامی افراد با FTP سروکاردارند یا کاربرد آن فقط مختص به برنامه‌نویسان و وب مسترها می‌باشد؟

در این مطلب قصد داریم به طور کامل شما را با تاریخچه و مفهوم FTP، موارد استفاده، مزایا و معایب و همچنین انواع آن آشنا نماییم، پس تا پایان این مطلب همراه ما باشید.

کلمه FTP مخفف File Transfer Protocol می‌باشد که در سال ۱۹۷۱ توسط Abhay Bhushan نوشته شد.

همانطور که اینترنت مدرن شروع به شکل گیری کرد، مشخصات FTP تحت چندین بازنگری قرار گرفت تا با استانداردهای شبکه از جمله TCP/IP هماهنگ شود.

در سال ۱۹۸۰، نسخه جدیدی از FTP در RFC 765 توسط جان پستل، دانشمند پژوهشی در موسسه علوم اطلاعات در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی در آن زمان تعریف شد.

بیشتر بدانید : پورت چیست؟

پنج سال بعد، FTP دوباره با RFC959 تعریف شد که قابلیت‌های مدیریتی جدیدی را از جمله توانایی ساخت و حذف یک فهرست فایل برای پروتکل معرفی کرد.

در سال ۱۹۹۷، RFC 959 با قابلیت‌های جدید تعریف شده در RFC 2228 برای ارائه قابلیت‌های امنیتی به روز شد. دو سال بعد، FTP با RFC 2428 به روز شد تا از پروتکل IPv6 پشتیبانی نماید.

FTP چیست

FTP در ابتدا به عنوان راهی برای ارتباط کاربران و تبادل اطلاعات بین دو دستگاه فیزیکی استفاده می‌شد، اما امروزه معمولاً برای ذخیره فایل‌ها در فضای ابری استفاده می‌شود که اطلاعات در یک مکان امن نگهداری شوند.

FTP یک پروتکل ارتباطی است که برای ارسال و انتقال فایل‌ها از رایانه به سرور در شبکه TCP/IP استفاده می‌شود.

نمونه‌هایی از شبکه‌های TCP/IP عبارتند از:

• HTTP (پروتکل انتقال ابرمتن)
• HTTPS (پروتکل انتقال ابرمتن ایمن)
• FTP (پروتکل انتقال فایل)

کاربران با دسترسی و یک کلاینت FTP به سرورها متصل می‌شوند، FTP این امکان را برای شما فراهم می‌آورد تا فایل‌ها را از سرور دانلود و آپلود نمایید.

در واقع FTP پروتکل شبکه بین کلاینت و سرور می‌باشد که به کاربران اجازه می‌دهد تا صفحات وب، فایل‌ها و برنامه‌هایی را که در سرویس‌های دیگر در دسترس هستند، دانلود و آپلود نمایند. FTP دسترسی به دایرکتوری‌های اصلی و فرعی را ارائه می‌دهد. هنگامی که کاربران می‌خواهند اطلاعات را در رایانه خود بارگیری نمایند، از FTP استفاده می‌کنند.

پروتکل FTP چگونه کار می‌کند

فرآیند برقراری ارتباط با FTP را می‌توان به دو مرحله تقسیم کرد که در ادامه مطلب FTP چیست به آن خواهیم پرداخت.

ابتدا، کاربر با وارد نمودن پسورد خود به نرم افزارهایی که از پروتکل FTP استفاده می‌کنند، وارد می‌شود. در مرحله بعد، سرویس گیرنده FTP براساس درخواست با سرور ارتباط برقرار می‌کند.

بدین صورت با استفاده از این پروتکل، یک کلاینت می‌تواند فایل ها را در سرور آپلود، دانلود، حذف، تغییر نام، انتقال و کپی نماید.

به عنوان مثال صاحبان وبسایت برای انتقال و کپی کردن فایل‌های بزرگ خود به ابزارهای FTP نیاز دارند تا بتوانند این عمل را به انجام برسانند.

FTP از رمزگذاری استفاده نمی‌کند. برای احراز هویت، بر روی نام‌های کاربری و رمزهای عبور متن شفاف متکی است، و انتقال داده‌های ارسال شده از طریق FTP را در برابر روش‌های معمولی شنود، جعل هویت و سایر حملات آسیب‌پذیر می‌کند.

FTP در دو حالت فعال یا غیرفعال فعالیت می‌کنند:

Passive و Active در FTP دو حالت اتصال و برقراری ارتباط بین کلاینت و سرور می‌باشند که تفاوت اصلی آنها در نحوه برقراری ارتباط از طریق پورت‌های مختلف است.

بیشتر بدانید : اجاره سرور مجازی پرسرعت

در حالت Active کلاینت با دستوری که از پورت اول دریافت می‌کند به پورت تصادفی جدیدی که در سرور در نظر گرفته شده است متصل می‌شود و یک اتصال داده به مشتری ایجاد کرده و شروع به انتقال داده می‌کند.

در حالت Passive یا غیرفعال، سرور برای پاسخ به کلاینت ارتباط برقرار می‌کند که در بسیاری از فایروال‌ها ارتباط از بیرون به داخل مسدود شده است.

پروتکل FTP برای چه مواردی استفاده می شود

پروتکل FTP برای انتقال فایل‌ها در اینترنت استفاده می‌شود تا بدین وسیله بتوانند فایل‌ها را از دستگاه سرویس‌گیرنده به سرور آپلود نمایند و فایل‌ها را از سرور برروی دستگاه مخاطب ارسال کنند. FTP در انجام عملکردهای زیر را نقش بسزایی دارد.

تبادل فایل‌های بزرگ

سازمان‌ها کسب‌وکارهای بزرگ برای انتقال و ارسال سریع حجم وسیعی از داده‌ها، از پروتکل FTP استفاده می‌نمایند. پروتکل FTP این امکان را برای سازمان‌ها فراهم می‌آورد تا فایل‌های بزرگ را بدون دردسر و به سرعت تنها با چند کلیک به اشتراک بگذارند.

افزایش امنیت

FTP سطح بالایی از امنیت را در حین ارسال داده‌های حساس در اینترنت تضمین می‌نماید. پروتکل ‌FTP از انواع دیگر پروتکل‌های انتقال فایل ایمن مانند پروتکل انتقال فایل SSH (SFTP) و FTP Secure (FTPS) برای افزودن یک لایه امنیتی پشتیبانی می‌کند. پروتکل‌های رمزگذاری تاثیر موثری برای ایمن سازی فایل‌ها در حین انتقال فایل را تضمین می‌نمایند.

بهبود کنترل

FTP کسب و کارها را قادر می‌سازد تا با ارائه دسترسی هوشمند، کنترل بیشتری بر داده‌های خود اعمال نمایند. هر کاربر برای دسترسی به فایل‌های مختلف به مجوزهای متفاوتی از سوی مدیریت نیاز دارد.

از این طریق مدیران به راحتی تشخیص می‌دهند که چه کسی می‌تواند فایل‌ها را بر اساس مجوز ویرایش، آپلود، دانلود یا به اشتراک بگذارد.

بازیابی اطلاعات

پشتیبان‌گیری مداوم و خودکار FTP، تضمین می‌کند که داده‌ها و فایل‌های سازمانی در اثر بروز مشکل به خطر نیفتد یا از بین نرود. این پروتکل با ذخیره فعال داده‌ها برای بازیابی در صورت نیاز کمک می‌کند.

انواع FTP چیست

چندین راه مختلف وجود دارد که یک سرور و نرم افزار مشتری می‌توانند با استفاده از FTP انتقال فایل را انجام دهند، در ادامه به انواع متداول آن می‌پردازیم.

FTP محافظت شده با رمز عبور

سرویس اصلی FTP است، اما نیاز به استفاده از نام کاربری و رمز عبور دارد و حتی ممکن است این پروتکل رمزگذاری یا ایمن نباشد. معمولاً از پورت ۲۱ استفاده می‌کند.

پروتکل انتقال فایل FTP Secure (FTPS)

افزایش امنیت در FTPS یک درجه بالاتر از FTP می‌باشد، FTP Secure انتقال امن فایل را تضمین می‌کند. این پروتکل یک لایه رمزگذاری را با استفاده از پروتکل‌های لایه سوکت‌های امن (SSL) یا امنیت لایه حمل و نقل (TLS) در حین انتقال داده در سراسر شبکه فراهم می‌کند. معمولاً به طور پیش فرض از پورت ۹۹۰ استفاده می‌کند.

پروتکل انتقال فایل SSH (SFTP)

SFTP یک روش پرکاربرد برای انتقال ایمن فایل‌ها از طریق سیستم‌های راه دور است. در SFTP، داده‌ها و دستورات هر دو رمزگذاری شده و در بسته‌های فرمت شده خاص از طریق یک اتصال امن و با استفاده از SSH منتقل می‌شوند.

پروتکل انتقال فایل SSL/TLS (FTPES)

این رویکرد با ارتقاء یک اتصال FTP از طریق پورت ۲۱ به یک اتصال رمزگذاری شده، پشتیبانی صریح TLS را امکان پذیر می‌کند. این روش معمولاً توسط وب و سرویس‌های اشتراک فایل برای فعال کردن انتقال امن فایل استفاده می‌شود.

مزایای پروتکل FTP چیست

• تسریع انتقال فایل‌ها
• زمان بندی فرآیند انتقال فایل
• پشتیبانی از هاست های متعدد
• انتقال فایل های بزرگ با حجم زیاد
• امکان انتقال مجدد فایل‌ها در صورت هرگونه اشکال و بروز خطا

معایب پروتکل FTP چیست

• پایین بودن امنیت سرور FTP
• عدم رمزگذاری اطلاعات کاربری
• امکان وجود فایل‌های مخرب در برخی از سرورها
• عدم پشتیبانی مرورگرهای اصلی مانند کروم و فایرفاکس از FTP
• قدیمی بودن پروتکل و امکان مسدود شدن برخی اتصالات از طرف فایروال ها
• نیاز به حافظه و تلاش بیشتر برای برنامه نویسی درست به‌علت سخت بودن خطایابی

ابزارهای کاربردی برای استفاده از FTP

کلاینت های FTP برای آپلود، دانلود و مدیریت فایل‌ها بر روی سرور استفاده می‌شوند، در ادامه مطلب FTP چیست به چند مورد از کلاینت‌های کاربردی خواهیم پرداخت.

FileZilla

این یک سرویس گیرنده FTP رایگان برای استفاده در سیستم عامل‌هایی مانند ویندوز، macOS و لینوکس است که از FTP، FTPS و SFTP پشتیبانی می‌کند.

Transmit

این یک سرویس گیرنده FTP برای استفاده در سیستم عامل macOS است که از FTP و SSH پشتیبانی می‌نماید.

WinSCP

این یک سرویس گیرنده FTP قابل استفاده در سیستم عامل ویندوز است که از FTP، SSH و SFTP پشتیبانی می‌کند.

WS_FTP

این یکی دیگر از سرویس گیرندگان FTP ویندوز است که از SSH پشتیبانی می‌نماید.

جمع بندی

FTP یک پروتکل قدرتمند و پرکاربرد برای انتقال فایل‌ها در شبکه‌های کامپیوتری است که توسط کاربران و مدیران سیستم به منظور انتقال و مدیریت فایل‌ها استفاده می‌شود. این پروتکل امکاناتی مانند ایجاد پوشه‌ها، حذف ویرایش فایل‌ها و تغییر نام فایل‌ها را فراهم می‌کند. در این مقاله، عملکرد FTP، نحوه استفاده از آن، مزایا، معایب، انواع پروتکل انتقال فایل FTP و چگونگی کارکرد آن را مورد بررسی قرار داده‌ایم تا بتوانید با فرآیند کار این پروتکل محبوب و پرکاربرد آشنا شوید.

سپاس از همراهی شما با تیم ابر آسیاتک