بهترین زبان های سمت سرور در سال 2024

امروزه، زبان‌های برنامه‌نویسی سمت سرور نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کنند. این زبان‌ها برای توسعه نرم‌افزارها و برنامه‌هایی که بر روی سرورها اجرا می‌شوند، استفاده می‌شوند و عموماً برای پردازش داده‌ها، مدیریت بانک اطلاعاتی، ارتباط با کلاینت‌ها و سایر وظایف مرتبط با سمت سرور به کار می‌روند. انتخاب زبان برنامه نویسی مناسب برای سمت سرور به عواملی مانند امنیت، عملکرد، قابلیت توسعه، و … وابسته است. انواع زبان‌ برنامه‌نویسی سمت سرور متنوع هستند و هر دارای ویژگی‌ها و قابلیت‌های مختص به خود می باشند.

اسکریپت‌نویسی سمت سرور چه کاری انجام می‌دهد؟

زبان‌سمت سرور یا بک‌اند، کارهای پشت صحنه یک وب‌سایت را انجام می‌دهند که به کاربران یا توسعه‌دهندگان نمایش داده نمی‌شوند. اسکریپت‌نویسی سمت سرور برای ایجاد ارتباط با پایگاه داده، پردازش اطلاعات، مدیریت کاربران، احراز هویت، ایجاد صفحات داینامیک و… استفاده می‌شوند. با استفاده از زبان بک‌اند، برنامه نویسان پایگاه داده را به قسمت front-end متصل می‌کنند.

چرا به زبان سمت سرور نیاز داریم؟

هدف اصلی استفاده از زبان بک‌اند، پویا کردن یک وب‌سایت یا یک برنامه است. با استفاده از زبان سمت سرور، می‌توانید کد مرتبط با قسمت سرور را بهبود بخشید. این به معنای کاهش تکرار کد، افزایش بهره‌وری و قابلیت توسعه بالاتر است، زیرا کدها و وظایفی که مرتبط با سمت سرور هستند، در یک محیط متمرکز قرار می‌گیرند و قابلیت استفاده مجدد بیشتری دارند.

انواع زبان‌های برنامه نویسی

به طور معمول دو نوع زبان برنامه نویسی وجود دارد:

• برنامه نویسی شی گرا (Object Oriented Programming) 
• برنامه نویسی رویه‌ای (Procedural Programming)

Procedural Programming	Object Oriented Programming
در اینجا توابع به عنوان بخش‌های کوچکی از بلوک‌های کد کار می‌کنند.	در اینجا اشیاء به عنوان بخش‌های کوچکی از بلوک‌های کد کار می‌کنند.
با رویکرد بالا به پایین همراه است.	با رویکرد پایین به بالا همراه است.
این برنامه دارای ویژگی‌های دسترسی صفر است.	این برنامه دارای ویژگی های دسترسی مانند خصوصی، عمومی و محافظت شده است.
پنهان کردن داده‌ها با امنیت کمتر امکان پذیر نیست.	با استفاده از کپسوله‌سازی، پنهان کردن داده‌ها امکان پذیر است.
بارگذاری بیشتر امکان پذیر نیست.	بارگذاری امکان پذیر است.
مثال: C,Basic,Pascal	مثال: C++,Java,Python,#C

بهترین زبان‌های برنامه نویسی سمت سرور

• زبان برنامه نویسی Java 
• زبان برنامه نویسی PHP 
• زبان برنامه نویسی NET.
• زبان برنامه نویسی Ruby 
• زبان برنامه نویسی Python 
• زبان برنامه نویسی Kotlin 
• زبان برنامه نویسی NodeJS

در ادامه به بررسی بهترین زبان‌های اسکریپت سمت سرور در جهان خواهیم پرداخت.

Java 

جاوا یک زبان برنامه‌نویسی است که ابتدا توسط شرکت Sun Microsystems (اکنون بخشی از Oracle Corporation) در دهه ۱۹۹۰ توسعه یافت و در حال حاضر یکی از زبان‌های برنامه‌نویسی بسیار محبوب در جهان است. جاوا برای غلبه بر مشکلات C و C++ ایجاد شد. مهم‌ترین ویژگی زبان برنامه نویسی جاوا شیءگرایی، قابلیت چندکاره‌ای و قابلیت اجرای برنامه‌ها در محیط‌های مختلف است. یکی دیگر از ویژگی‌های زبان برنامه نویسی جاوا، JVM یا Java Virtual Machine است که به عنوان یک لایه مجازی بین برنامه جاوا و سیستم‌عامل فعالیت می‌کند و به برنامه‌های جاوا امکان می‌دهد که بر روی هر نوع سخت‌افزار و سیستم‌عاملی که JVM را پشتیبانی می‌کند، بدون این که نیاز به تغییر در کد منبع داشته باشند، اجرا شوند.

با توجه به این ویژگی‌ها، جاوا به عنوان ابزاری مناسب برای توسعه برنامه‌های وب، نرم‌افزارهای سمت سرور، برنامه‌های موبایل، بازی‌های کامپیوتری و بسیاری از سایر نوع‌های نرم‌افزارها شناخته شده است.

ویژگی‌های زبان برنامه نویسی جاوا

ویژگی‌های جاوا شامل موارد زیر می‌شود:

مستقل از پلتفرم: برنامه‌های جاوا قابلیت اجرا بر روی هر پلتفرم را دارند زیرا از ماشین مجازی جاوا (JVM) استفاده می‌کنند. کامپایلر کد جاوا را به بایت کد تبدیل می‌کند و سپس بایت کد توسط JVM اجرا می‌شود در نهایت آن را مستقل می‌کند. توجه داشته باشید که هر عملیات JVM متفاوتی دارد اما نتیجه یکسان باقی می‌ماند.

زبان برنامه نویسی شی گرا: کد به اشیاء مختلف تقسیم می شود و هر یک از این اشیاء توسط کلاس نمایش داده می‌شود. این ساختار از ارتباطات ماژولار و قابلیت استفاده مجدد کد پشتیبانی می‌کند.

سادگی: جاوا به طور نسبی ساده است و ویژگی‌های پیچیده‌ای که در زبان‌های دیگر مانند ++C وجود دارد، مانند اشاره‌گرها و بارگذاری عملگرها، را ندارد.

امنیت: جاوا به عنوان یکی از زبان‌های برنامه‌نویسی امن تلقی می‌شود. به دلیل محدود کردن دسترسی به منابع سیستم و مدیریت حافظه به صورت خودکار، برنامه‌های جاوا با امنیت بالایی اجرا می‌شوند.

جمع‌آوری زباله: پیش از این، توسعه‌دهندگان جاوا مجبور بودند حافظه را به صورت دستی پاک کنند، اما جاوا با خودکار کردن این فرآیند کار را آسان کرد.

کاربردهای جاوا

در ادامه به شرح چند برنامه رایج که می‌توانید در جاوا توسعه دهید خواهیم پرداخت.

• توسعه اپلیکیشن موبایل
• توسعه وب سایت
• توسعه نرم افزار
• برنامه مبتنی بر ابر
• سیستم‌های تعبیه شده
• شبکه سازی
• وب و اپلیکیشن سرور
• فناوری‌های کلان داده

Hello World In Java

class HelloWorld {
    public static void main(String[] args) {
        System.out.println("Hello, World!"); 
    }
}

PHP

زبان برنامه نویسی PHP مخفف Hypertext Preprocessor است یکی از بهترین زبان‌های برنامه نویسی سمت سرور است که برای توسعه و اجرای وب سایت‌ها و برنامه‌های وب استفاده می‌شود و بیش از ۷۰ درصد از کل وب سایت‌های دنیا را در اختیار دارد. زبان پی اچ پی دارای توانمندی‌های بسیاری برای ایجاد صفحات وب پویا و ارتباط با پایگاه‌های داده است و قابلیت اجرای کد بر روی اکثر سرورهای وب را فراهم می‌کند. زبان برنامه نویسی پی اچ پی یکی از پر استفاده‌ترین زبان های بک اند برای CMS مانند دروپال، وردپرس، مجنتو و … است و فرآیند راه اندازی آن در مقایسه با دیگر زبان‌ها نسبتا آسان است و انتخابی ایده آل برای مبتدیان محسوب می‌شود.

ویژگی‌های PHP

سادگی: بهترین ویژگی زبان برنامه نویسی PHP این است که درک آن بسیار آسان است بدون توجه به این که آیا شما یک متخصص در زبان‌های دیگر هستید یا تازه شروع کرده‌اید. PHP بسیار آسان بهینه‌سازی می‌شود و دارای بسیاری از توابع پیش‌ساخته برای استفاده است.

انعطاف‌پذیر: Php با زبان‌های دیگر مانند جاوا اسکریپت خیلی خوب کار می‌کند و بر روی تمام سیستم‌عامل‌ها مانند Mac، Unix، Windows، Linux و …عمل می‌کند.

شی گرا: با به روز رسانی 7 PHP تبدیل به یک زبان شی گرا شد، احتمالا بهترین به روز رسانی که تا به حال دریافت کرده است.

سریع: PHP در مقایسه با رقبای خود بسیار سریعتر است. این ویژگی آن را به یک انتخاب مناسب برای برنامه نویسان و توسعه دهندگان می‌کند. 

منبع باز: پی اچ پی یک زبان متن باز است که می‌توانید آن را دانلود و به طور آزاد استفاده کنید. همچنین از مجموعه‌ای گسترده از پایگاه‌های داده پشتیبانی می‌کند.

برنامه‌های کاربردی PHP

برنامه‌هایی که می‌توانید با استفاده از PHP ایجاد کنید:

• صفحات و برنامه‌های کاربردی وب
• سیستم‌های مدیریت محتوا مانند وردپرس
• برنامه‌های کاربردی تجارت الکترونیک
• اسکریپت خط فرمان

Hello World in PHP

<?php

echo "Hello World!";

?>

NET.

ASP.NET یک فریم ورک نرم‌افزاری است که توسط شرکت مایکروسافت توسعه داده شده است و رقیب واقعی جاوای Sun Microsystem است. این فریمورک ابزارها و زیرساخت‌هایی را فراهم می‌کند که برای توسعه و اجرای انواع نرم‌افزارهای وب، موبایل، سرویس‌های وب و برنامه‌های سیستمی در سکوهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. با استفاده از NET. توسعه‌دهندگان می‌توانند برنامه‌های خود را با استفاده از زبان‌های متنوعی مانند C#, Visual Basic و F# بنویسند و از ابزارهای متعددی برای مدیریت و توسعه کدهای خود استفاده کنند.

C#

سی شارپ در واقع قدرت++C را بدون خطا دارد و استفاده از آن آسان است و در بین توسعه دهندگان از محبوبیت بالایی برخوردار می‎‌باشد زیرا زبان سطح بالا و نحو آن بسیار آسان قابل درک است. این زبان برنامه‌نویسی به عنوان یکی از زبان‌های اصلی در فریمورک .NET شناخته می‌شود و برای توسعه انواع نرم‌افزارها از وب‌سایت‌ها و برنامه‌های دسکتاپ گرفته تا برنامه‌های موبایل و بازی‌های ویدئویی استفاده می‌شود.

ویژگی‌های سی شارپ

• پشتیبانی از برنامه‌نویسی شیءگرا
• ایمنی و امنیت
• مدیریت حافظه خودکار
• پشتیبانی از برنامه‌نویسی همزمان
• استفاده از محیط توسعه یکپارچه (IDE) مناسب (مانند Visual Studio)

Hello World of C#

namespace HelloWorld
{
    class Hello {         
        static void Main(string[] args)
        {
            System.Console.WriteLine("Hello World!");
        }
    }
}

VB

VB مخفف Visual Basic از رابط گرافیکی کاربر (Graphical User Interface) برای اصلاح کد استفاده می‌کند که برای نصب و اجرای ابزارهای توسعه خود به حافظه زیادی نیاز دارد. ویژوال بیسیک برای توسعه برنامه‌های ویندوز مورد استفاده قرار می‌گیرد و به عنوان یکی از زبان‌های مورد علاقه توسعه‌دهندگان با تمرکز بر سهولت استفاده، کارایی و قابلیت پذیرش مطلوب استفاده می‌شود.

ویژگی‌های VB

• آسان برای یادگیری
• کامپوننت گرا
• شی گرا
• رابط کاربری گرافیکی عالی

Hello World of VB

Imports System
 
Module Module1
    Sub Main()
        Console.WriteLine("Hello World!")
        Console.WriteLine("Press Enter Key to Exit.")
        Console.ReadLine()
    End Sub 
End Module

کاربرد دات نت

• برنامه‌های دسکتاپ
• برنامه‌های موبایل
• بازی‌ها
• پایگاه‌های داده

Ruby

رابی یک زبان برنامه‌نویسی شی گرا خالص است که به طور عمده برای توسعه برنامه‌های وب و نرم‌افزارهای کامپیوتری استفاده می‌شود. رابی یک زبان برنامه‌نویسی شی گرا است و همه چیز در آن به صورت شیء است، که این ویژگی به آن کمک می‌کند تا کدنویسی در آن به شیوه‌ای ساده و مفهومی انجام شود. در واقع همه چیز در روبی شی است به جز بلوک‌ها اما جایگزینی برای آن نیز وجود دارد. این روش بسیار شبیه به پایتون است و در نمونه سازی بسیار موثر است.

ویژگی‌های Ruby

• حساس به حروف کوچک و بزرگ
• انعطاف پذیری
• ظواهر بصری
• قراردادهای نامگذاری
• جمع‌آوری زباله

Hello World in Ruby

puts "Hello World!"

کاربردهای Ruby

• خودکار کردن کارهای تکراری
• ساخت اپلیکیشن های تحت وب
• برنامه‌های موبایل
• بازی‌ها
• ایجاد نمونه‌های اولیه

Python

پایتون سریع‌ترین زبان در حال رشد در جهان است که به عنوان یکی از محبوب‌ترین و پرکاربردترین زبان‌های برنامه‌نویسی شناخته شده است. Python یک زبان برنامه‌نویسی سطح بالا و چندمنظوره است که برای توسعه نرم‌افزارهای مختلف استفاده می‌شود. این زبان در عین سادگی و  قدرتمندی، انعطاف‌پذیری زیادی دارد که برنامه‌نویسان می‌توانند با استفاده از آن برنامه‌های پیچیده و گسترده‌تری را ایجاد کنند. پایتون به طور گسترده در زمینه‌های مختلفی مانند توسعه وب، علوم داده، هوش مصنوعی، برنامه‌نویسی سیستم، انجام کارهای ریاضی و غیره استفاده می‌شود.

ویژگی‌های پایتون

• کدنویسی آسان
• رایگان و متن باز
• تفسیر شده
• زبان سطح بالا
• شی گرا
• منابع زیادی

Hello World in Python

print("Hello World.")

کاربردهای پایتون

• توسعه وب ساده
• نمونه سازی
• اسکریپت نویسی پوسته سریع
• برنامه‌های رابط کاربری گرافیکی
• توسعه دهنده زبان

Kotlin

کاتلین یک زبان برنامه‌نویسی استاتیک است که برای توسعه نرم‌افزارهای مبتنی بر جاوا (Java) مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما با ویژگی‌ها و قابلیت‌هایی که ارائه می‌دهد، بسیاری از موارد استفاده خود را در دیگر زمینه‌های برنامه‌نویسی نیز پیدا کرده است. همچنین، کاتلین به عنوان زبان رسمی برای توسعه برنامه‌های اندروید از سوی گوگل انتخاب شده است که این نشان می‌دهد که این زبان در حال حاضر یکی از محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی در جهان است.

ویژگی‌های Kotlin

• امن
• زبان تابعی و شی گرا
• Smart Cast
• سریعترین زمان تدوین
• ابزار دوستانه
• کلاس‌های داده
• تایپ شده به صورت ایستا

Hello world in Kotlin

fun main(args : Array<String>) {

    println("Hello, World!")

}

کاربردهای کاتلین

• Server- Side
• Client- Side
• برنامه‌های موبایل
• علم داده
• JavaFX

JavaScript

جاوا اسکریپت یک محیط اجرایی برای اجرای کد جاوا اسکریپت است که بر پایه موتور V8 JavaScript Engine ساخته شده است. این محیط اجرایی از طریق اجرای کدهای جاوا اسکریپت بر روی سرور، امکان توسعه برنامه‌های سمت سرور (مانند وب‌سایت‌ها و برنامه‌های وب) را فراهم می‌کند. نود‌جی‌اس معمولاً برای ساختن وب‌سرویس‌ها و APIها استفاده می‌شود و به عنوان یکی از ابزارهای محبوب در جهان برنامه‌نویسی وب شناخته می‌شود. این ابزار از سازمان برنامه نویسان جاوا اسکریپت Node.js Foundation حمایت می‌شود و با استفاده از پکیج‌ها و ماژول‌های مختلف، امکانات و قابلیت‌های مختلفی برای توسعه برنامه‌ها را فراهم می‌کند.

ویژگیهای NodeJS

• محیط اجرایی غیرهمزمان (Asynchronous Runtime)
• مدیریت رویدادها (Event-driven)
• ماژولاریته و امکان استفاده از پکیج‌های بیشمار
• پشتیبانی از مقیاس‌پذیری عمودی و افقی
• بدون بافر
• تک رشته‌ای

Hello world in NodeJS

const http = require('http');

const hostname = '127.0.0.1';

const port = 3000;

const server = http.createServer((req, res) => {

  res.statusCode = 200;

  res.setHeader('Content-Type', 'text/plain');

  res.end('Hello World');

});

server.listen(port, hostname, () => {

  console.log(`Server running at http://${hostname}:${port}/`);

});

کاربردهای NodeJS

• ابزارهای همکاری در زمان واقعی
• نمودارهای زمان واقعی
• معماری میکروسرویس ها
• سرویس‌های استریم
• برنامه‌های کاربردی مبتنی بر Api JSON

اولین گام برای انتخاب بهترین زبان برنامه نویسی، تعیین نیازها و ویژگی‌های پروژه است. این شامل امکانات مورد نیاز، پرفورمنس، امنیت، قابلیت اطمینان و مقیاس‌پذیری می‌شود. سپس، باید توانایی‌ها و تجارب شخصی خود را در نظر بگیرید. در نهایت، بررسی هزینه‌ها و نیازمندی‌های مربوط به زیرساخت و پشتیبانی نیز از جمله موارد حیاتی است که در انتخاب زبان برنامه‌نویسی سمت سرور باید مد نظر قرار گیرد.

سوالات متداول

1- چه زبان‌های برنامه‌نویسی سمت سرور وجود دارد؟

جاوا، پایتون، پی‌اچ‌پی، جاوااسکریپت (Node.js) و رابی

2- کدام زبان برنامه‌نویسی سمت سرور باید انتخاب شود؟

انتخاب زبان برنامه‌نویسی باید بر اساس نیازهای پروژه، تجربه شخصی، منابع و جوامع پشتیبانی انجام شود.

3- آیا زبان‌های برنامه‌نویسی سمت سرور قابل ترکیب هستند؟

بله، معمولاً می‌توانید زبان‌های مختلف را در یک پروژه مشترک استفاده کنید، مثلاً از جاوا برای قسمت‌های سرور و جاوااسکریپت برای قسمت‌های کلاینتی.