تاریخ امروز۱۴۰۳-۰۱-۱۰

دیتابیس چیست – آشنایی با انواع پایگاه داده و DBMS

دیتابیس چیست؟ گاهی اوقات ممکن است ذهن شما درگیر این مسئله شود که هنگام ثبت نام در یک مرکز آموزشی، نگهداری اطلاعات کارکنان و مشتریان، آرشیو کردن فایل‌ها و اسلایدها، و… این اطلاعات و داده‌ها در کجا ذخیره و نگهداری می‌شوند؟ چگونه می‌توان به اطلاعات ذخیره شده دست یافت؟ آیا این اطلاعات قابلیت هک شدن دارند؟

در این مطلب قصد داریم شما را با چگونگی ذخیره سازی، نحوه نگهداری و سازمان‌دهی اطلاعات در دیتابیس فعال شده بر روی سرورهایی همچون سرور ابری، سرور مجازی، سرور اختصاصی و… آشنا کنیم. پس تا پایان این مطلب همراه ما باشید.

Database یا پایگاه داده مجموعه‌ای سازمان یافته از اطلاعات می‌باشد که معمولاً به صورت الکترونیکی برای دسترسی آسان، مدیریت و بروزرسانی در یک سیستم کامپیوتری ذخیره می‌شوند.

مراکز داده مجموعه‌ای از سوابق اطلاعات مانند معاملات فروش، داده‌های مشتری، اطلاعات مالی و محصول می‌باشند که توسط یک سیستم مدیریت پایگاه داده (DBMS) کنترل می‌شوند.

بیشتر بدانید : وب سرور چیست

درواقع داده‌ها و DBMS، همراه با برنامه‌های کاربردی مرتبط با آنها، یک سیستم پایگاه داده (Database ) تلقی می‌شوند.

دیتابیس برای ذخیره، نگهداری و دسترسی به هر نوع داده استفاده می‌شود تا قابل مشاهده و تجزیه و تحلیل باشد. پایگاه‌های داده را می‌توان به عنوان مجموعه‌ای سازمان یافته از اطلاعات در نظر گرفت.

داده‌های موجود در دیتابیس در یک سری جداول مدل‌سازی می‌شوند تا پردازش و ذخیره سازی آنها کارآمد باشد.

با این حال به راحتی می‌توان به داده‌ها دسترسی پیدا کرد و آنها را مدیریت، اصلاح، بروزرسانی، کنترل و سازماندهی کرد.

اکثر پایگاه‌‌های داده‌ از زبان SQL برای نوشتن و کوئری‌زدن در دیتاها استفاده می‌کنند. در ادامه شما را با زبان Query آشنا خواهیم نمود.

SQL چیست؟

SQL یک زبان کوئری ساختار یافته برای دسترسی به Database است که تقریباً توسط تمام پایگاه‌های داده رابطه‌ای برای کنترل دسترسی، حذف و به‌روزرسانی اطلاعات و استخراج داده‌های اصلی به‌کار می‌رود.

SQL برای اولین بار در IBM در دهه ۱۹۷۰ با مشارکت Oracle به عنوان یکی از مشارکت کنندگان اصلی آن توسعه یافت، که منجر به اجرای استاندارد SQL ANSI شد. SQL باعث ایجاد برنامه‌هایی از شرکت‌هایی مانند IBM، Oracle و Microsoft شده است. امروزه، زبان‌های برنامه‌نویسی جدیدی در حال ظهور هستند، اما از SQL همچنان به‌طورگسترده استفاده می‌شود.

MySQL چیست؟

MySQL یک سیستم مدیریت پایگاه داده (DBMS) رابطه‌ای است که از زبان SQL (Structured Query Language) برای مدیریت داده‌ها و پرس‌وجوهای مربوط به آن استفاده می‌کند.

مای‌‌اس‌کیوال از جمله پایگاه‌های داده رایج در وب است و بسیاری از نرم‌افزارها و سایت‌های اینترنتی از آن برای نگهداری داده‌های خود استفاده می‌کنند.

MySQL قابلیت پشتیبانی از چندین کاربر همزمان، مدیریت داده‌های بزرگ، پشتیبانی از تراکنش‌های ACID و قابلیت پیکربندی به عنوان یک سرور مستقل را دارد.

انواع دیتابیس
انواع دیتابیس

انواع دیتابیس چیست؟

در‌ ادامه به معرفی چند مورد از انواع دیتابیس خواهیم پرداخت تا بتوانید با توجه به نیاز خود بهترین نوع آن را انتخاب کنید. پس با ما همراه باشید.

پایگاه داده‌های رابطه‌ای (Relational Databases)

اطلاعات در یک پایگاه داده رابطه‌ای به صورت مجموعه‌ای از جداول با ستون‌ها و ردیف‌ها سازماندهی می‌شوند. فناوری پایگاه داده رابطه‌ای، منعطف‌ترین راه را برای دسترسی به اطلاعات ساختار یافته فراهم می‌آورد که برای آسانتر کردن جستجو با استفاده از پرس‌وجوهای SQL یا NoSQL ایندکس شده‌اند.

پایگاه داده توزیع شده (Distributed Databases)

پایگاه داده توزیع شده شامل دو یا چند فایل است که در سایت‌های مختلف قرار دارند. در این نوع سیستم پایگاه داده، اطلاعات در یک مکان نیستند و در سازمان‌های مختلف توزیع می‌شوند.

پایگاه‌های داده شی‌گرا (Object-Oriented Databases)

اطلاعات در پایگاه داده شی‌گرا اطلاعات به جای داده (مانند عدد صحیح یا رشته) به شکل شیء (مانند آنچه در برنامه‌نویسی شیءگرا استفاده می‌شود) هستند. پایگاه داده شیءگرا از پایگاه داده‌های رابطه‌ای متفاوت است و پایگاه داده شیء-رابطه ترکیبی از هر دو نوع پایگاه است.

اطلاعاتی که در پایگاه داده نگهداری می‌شوند دارای ویژگی‌ها و روش‌هایی هستند که تعیین می‌کنند با داده‌ها چه کاری انجام شود.

پایگاه‌های مختلفی برای برنامه‌نویسی شیءگرا طراحی شده‌اند که از جمله آنها می‌توان به

Amazon S3 ،Rackspace Cloud ، Azure Blob Storage ،Google Cloud Storag Files اشاره نمود.

انبارهای داده (Data warehouses)

انبار داده نوعی پایگاه داده است که به طور خاص برای پرس‌ و جو و تجزیه و تحلیل سریع طراحی شده است و یک مخزن مرکزی برای داده‌ها محسوب می‌گردد و فرآیند گزارش‌دهی و تحلیل سازمان را ساده می‌کند.

پایگاه‌های داده NoSQL

پایگاه داده NoSQL مکانیزمی را برای ذخیره سازی و بازیابی داده‌ها ارائه می‌دهد که برای مجموعه‌های بزرگی از داده‌های توزیع شده استفاده می‌شوند.

سیستم‌های NoSQL گاهی اوقات SQL نامیده می‌شوند و درکنار پایگاه‌های داده SQL در معماری‌های چند زبانه پایدار قرار می‌گیرند.

پایگاه داده‌های ابری (Cloud Databases)

این نوع پایگاه‌ داده مجموعه‎ای از داده‌های ساختار‌یافته یا بدون ساختار است که برروی پلتفرم ابری خصوصی،عمومی یا مشترک قرار دارد.

پایگاه‌‌داده ابری سنتی و پایگاه‌ داده به‌عنوان سرویس یا DBaaS دو نوع مهم از این نوع دیتابیس‌های ابری می‌باشند که با کمک DBaaS می‌توان وظایف مدیریتی و نگه‌داری داده را به‌واسطه ارائه‌دهنده خدمات انجام داد.

نرم افزار دیتابیس
نرم افزار دیتابیس

نرم افزار دیتابیس چیست؟

نرم‌افزار پایگاه داده برای ایجاد، ویرایش و نگهداری فایل‌ها و سوابق پایگاه داده استفاده می‌شود که امکان ایجاد آسان‌تر فایل‌ها و رکوردها، ورود و ویرایش داده‌ها، به‌روزرسانی و گزارش‌دهی آنها را فراهم می‌کند.

از دیگر قابلیت‌های این نرم افزار می‌توان به ذخیره سازی داده‌ها، تهیه نسخه پشتیبان و گزارش‌دهی، کنترل دسترسی چندگانه به اطلاعات و امنیت آنها اشاره نمود.

بیشتر بدانید : دایرکت ادمین چیست

با‌‌توجه‌‌ به تعداد زیاد حملات هکری و نفوذ در اطلاعات، امنیت پایگاه‌های داده ازجمله نکات مهمی است که باید به آن توجه کرد.

نرم‌افزار پایگاه داده یک رابط گرافیکی (UI) برای کمک به ایجاد و مدیریت داده‌ها در‌اختیار کاربر قرار می‌دهند، کاربران می‌توانند پایگاه داده‌های خود را با استفاده از نرم افزار پایگاه داده بسازند و نیازی به دانش برنامه‌نویسی چندان زیادی ندارند.

سیستم مدیریت پایگاه داده (DBMS) چیست؟

در ادامه مطلب دیتابیس چیست شما را با سیستم مدیریت پایگاه داده آشنا خواهیم نمود.

نرم افزار پایگاه داده گاهی اوقات به عنوان سیستم مدیریت پایگاه داده (DBMS) نیز شناخته می‌شود و به کاربران امکان می‌دهد داده‌ها را به شکلی ساختار یافته ذخیره کرده و به آنها دسترسی داشته باشند.

بیشتر بدانید : نحوه ایجاد کاربر جدید در MySQL و دادن مجوز به آن

DBMS رابط بین پایگاه‌ داده و کاربران نهایی است که از اطلاعات دیتابیس استفاده می‌کنند و این امکان را برای کاربران فراهم می‌آورد تا نحوه سازماندهی و بهینه سازی اطلاعات را بازیابی، بروزرسانی و مدیریت کنند.

سیستم مدیریت پایگاه داده نظارت و کنترل پایگاه‌های داده را تسهیل نموده و انواع عملیات مانند نظارت بر عملکرد، تنظیم و پشتیبان‌گیری و بازیابی را امکان‌پذیر می‌سازد.

برخی از نمونه‌های نرم‌افزار پایگاه داده یا DBMS محبوب عبارتند از :

  • MySQL
  • Microsoft Access
  • Microsoft SQL Server
  • FileMaker Pro
  • Oracle Database
  • dBASE
مزایای پایگاه داده
مزایای پایگاه داده

مزایای دیتابیس چیست؟

  • کاهش داده‌های بیهوده
  • کاهش خطاهای آپدیت
  • افزایش صحت داده‌ها
  • مستقل بودن از اپلیکیشن‌ها
  • بهبود امنیت داده‌ها
  • بهبود دسترسی کاربران به داده‌ها
  • کاهش هزینه‌های مربوط به وارد کردن، ذخیره و استخراج داده

آینده دیتابیس چیست؟

پایگاه‌های داده Self-Driving جدیدترین نسل Database‌ها می‌باشند که امکانات بسیار زیادی در‌دسترس کاربران قرار می‌دهند و در آینده نیز تحولات زیادی در این نوع از پایگاه‌های داده ایجاد خواهد شد.

پایگاه داده خودکار فرآیندهای تهیه، مدیریت، تنظیم و ارتقاء دیتابیس را بدون هیچ گونه اشکال اعمال نموده و علاوه‌بر امنیت و انطباق داده‌های حساس ذخیره شده در پایگاه‌های داده را به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌دهد، بلکه یک استدلال قانع کننده برای انتقال این داده ها ارائه می‌کند

استفاده از هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین و تکنولوژی ابری در این پایگاه‌ها از‌جمله دیگر مواردی است که کمک می‌کند تا مدیر دیتابیس از بسیاری از فرایندهای تکراری و خسته‌کننده راحت شود و زمان بیشتری برای کارهای استراتژیک در‌اختیار داشته باشد.

دیتابیس
دیتابیس

جمع بندی

دیتابیس به مجموعه‌ای از داده‌ها گفته می‌شود که به صورت سازماندهی شده درون یک سیستم مدیریت دیتابیس DBMS نگهداری و مدیریت می‌شوند. با استفاده از دیتابیس، می‌توان اطلاعات را در قالب جداول و رابطه‌های مختلف ذخیره کرد و با استفاده از زبان‌های پرس و جو، به سرعت و با دقت بالا اطلاعات مورد نیاز را استخراج نمود. دیتابیس به عنوان یک محصول فناوری اطلاعاتی، در بسیاری از صنایع و کاربردهای مختلف، از جمله تجارت الکترونیک، بانکداری، حمل و نقل، پزشکی و … کاربردی است.

در مطلب دیتابیس چیست سعی نمودیم به طور کامل درمورد انواع دیتابیس مزایا و مفاهیم، نرم افزار پایگاه داده، چگونگی کارکرد و آینده آن بپردازیم تا کسانی که با اینترنت و شبکه سروکار دارند بتوانند با فرایند ذخیره سازی و نگهداری از آنها آشنا شوند.

در پایان می‌توانید نظرات خود را با تیم ابر آسیاتک به اشتراک بگذارید.

اشتراک‌گذاری

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *